Maarten van der Weijden zwemt de Elfstedentocht.
Het is nu vier weken geleden dat Maarten van der Weijden aan zijn zwemtocht langs de elf steden van Friesland begon. Dat was op 18, 19 en 20 augustus. Het is een zware tocht geworden waarin Maarten zichzelf enorm tegen kwam. Hij had pijn, was moe en wilde na de eerste nacht al stoppen. Ik kon hem geen ongelijk geven. Maar toch was dit de eer te na en hij heeft 163 km in 55 uur gezwommen. Een gigantische prestatie.
De tocht heeft me nogal bezig gehouden. Ik kom uit Friesland dus mijn hart gaat wel iets sneller kloppen als er een Elfstedentocht gereden gaat worden. Maar dit werd een zwemtocht. Ik houd niet van zwemmen en als ik Maarten zag ploeteren ging dit dwars door me heen. Maar hij zette door en ik kon zijn tocht maandagmorgen live volgen op mijn laptop. Hij was toen met het zwaarste stuk bezig. Hij had een lange nacht achter de rug. Gelukkig was het alles behalve stil en donker aan de oevers van de vaarten. Overal stonden tractoren die licht verspreiden. Er waren heel veel mensen langs de kant die Maarten aan moedigden. Mijn zus was er ook bij. Zij stond bij Finkum en heeft het Friese volkslied voor Maarten gezongen. Ik hoop dat hij het
gehoord heeft. Ik had er graag bij willen zijn.
Schuldgevoel.
Maar wat mij aan het denken zette was de reden die Maarten opgaf voor deze mega zwemtocht. Op de site van De Volkskrant en het NRC Handelsblad lees ik over zijn schuldgevoel. Zelf noemt Maarten dit 'overlevingsschuld' . En het blijkt dat meer mensen die genezen zijn van kanker dit ervaren. Maar waarom een schuldgevoel als je genezen bent? Daar moest ik meer van weten.
Ik citeer uit De Volkskrant:
“Van der Weijden doet het niet voor de aanmoedigingen. Hij is aan zijn waanzinnige onderneming begonnen uit schuldgevoel. ‘Omdat ik als voormalig kankerpatiënt wel het geluk heb gehad om te herstellen. 40 duizend Nederlanders per jaar hebben dat geluk niet. Dat is niet eerlijk'. Als een martelaar ondergaat hij de pijn van 200 kilometer zwemmen. Het doel is geld in te zamelen voor KWF Kankerbestrijding. ‘Als ik had kunnen wegkomen met iets minder extreems, dan had ik het graag gedaan. Maar voor mij is het belangrijk dat ik het extreemste doe wat ik me kan voorstellen om te kunnen verantwoorden dat ik mensen om hulp vraag.’ Het lijden is een noodzakelijk kwaad. ‘Vaak is het vooruitzicht op pijn erger dan de pijn zelf’, zegt hij monter de dag voordat hij start. Zondagmorgen klinkt het al heel anders als hij voor de NOS-camera’s met zijn begeleiders praat: ‘Mijn lijden kent wel ergens een grens, waar ik vooraf dacht dat het grenzeloos was.’ ”
Ik citeer uit het NRC Handelsblad:
“Het meest extreme dat ik me kan voorstellen, de Elfstedentocht zwemmen, kan ik opbrengen omdat ik me schuldig voel. Als ik niet meer weet hoe ik mijn schuld moet inlossen heb ik een probleem. Ik wil altijd ergens naar streven, met een basis van dankbaarheid en een vleugje pijn. We zijn al dik over de zeven ton. Dat gaat wel een beetje van mijn schuldgevoel wegnemen.'”
Nadat ik dit gelezen had kan ik dit schuldgevoel gevoel enigszins begrijpen. Ik voel me ook regelmatig schuldig omdat ik hier in Nederland woon, waar alles goed geregeld is en ik rustig en luxe kan leven. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld Syrië. Maar ik ga niet zo ver als Maarten. Ik stort een paar giften en bid voor deze wereld. Dat kost mij totaal geen moeite en het is geen offer.
Vanmorgen (15-10-18) realiseerde ik mij dat ik wel degelijk dit schuldgevoel ken. Ik bedacht dat ik mij schuldig voel over mijn gezondheid ten opzichte van onze twee dochters. Zij hebben al meer medicijnen en operaties gehad in hun veel kortere leven dan ik. En ik realiseerde me ook dat ik niets kon doen om hen lichamelijk te helpen. Natuurlijk kan ik bidden. En dat bewerkt zeker naar mezelf toe een rustig gevoel. Toch zie ik dat onze dochters hun weg moeten gaan met hun gebreken. Wat ik wel kan doen is praktische hulp bieden en een luisterend oor.
Is genezing of wonen in een westers land niet eerlijk? Wie bepaald wat eerlijk is? Wie of wat geven we de schuld? Soms lees ik dat God de schuld krijgt van al het onheil. Zelfs van mensen die niet in God geloven. God kan toch wonderen doen? Waarom doet Hij dit dan niet? In de linken vind je twee sites die over dit onderwerp gaan.
De derde site is een blog van Natasja Moten Schreuder. Natasja heeft ook kanker gehad. Zij schrijft niet over schuld, maar over hoop: “ik ben er inmiddels achter dat ik dat leed in dit leven niet mijden kan. En ja, ook dat deel ik, maar ik zou hopeloos zijn als ik niet altijd eindig in de hoop die er voor mij ligt. Of beter gezegd in mij woont.”
Dat gaat wel een beetje van mijn schuldgevoel wegnemen.
Het schuldgevoel was de drijfveer voor deze zwemtocht. Maarten moest iets met dit gevoel en zette dit om in daden. Voor hij eraan begon was hij angstig. En het dan toch doen getuigt van moed. Ook zegt het iets over de kracht van het schuldgevoel. Toen er 700.000 euro was binnengekomen zei Maarten: “Dat gaat wel een beetje van mijn schuldgevoel wegnemen.” Kan het uiteindelijk bedrag van de zwemtocht zijn totale schuldgevoel wegnemen?
De angst van Maarten deed mij onwillekeurig denken aan de Here Jezus die voordat Hij aan het kruis genageld werd, iets zei over het wegnemen van deze drinkbeker in Mattheus 26: 39 en Lukas 22: 42 die ik citeer uit de HSV.
Mattheus 26: 39 En nadat Hij iets verder gegaan was, wierp Hij Zich met het gezicht ter aarde en bad: Mijn Vader, als het mogelijk is, laat deze drinkbeker aan Mij voorbijgaan. Maar niet zoals Ik wil, maar zoals U wilt.
Lukas 22: 42 Vader, als U wilt, neem deze drinkbeker van Mij weg; maar laat niet Mijn wil, maar de Uwe geschieden.
Toen de Here Jezus het offer aan het kruis bracht deed hij dit als Gods Zoon. Maar tegelijkertijd was Hij volkomen mens en leed als mens. De Here Jezus zag er tegen op. Maar Hij wist ook dat het moest gebeuren om de wereld en de mensen te redden van de ondergang vanwege de zonde. Christus heeft dit niet gedaan uit een schuldgevoel. Het was Zijn missie. De enige die deze zondige wereld kon redden was de volkomen reine Zoon van God. Waarom dit op deze manier moest kan ik niet begrijpen. Maar wat ik wel zie is deze ellendige wereld met al zijn nood en oorlogen. Zelf heb ik bevrijding van mijn schuld ervaren toen ik het offer van de Here Jezus in en met mijn hart aannam. Er is toen rust in mij gekomen. Ik mocht weten dat God van mij houdt en dat de Here Jezus dit offer ook voor mij heeft gebracht.
Nu ik toch op de religieuze toer bezig ben citeer ik nog een gedeelte uit De Volkskrant van zaterdag 25 augustus:
“Mafkees of messias? Er waren er genoeg die Maarten van der Weijden voor gek verklaarden. Maar er waren er nog veel meer die de zwemmer hartstochtelijk toejuichten tijdens zijn onmenselijke missie. Van der Weijden kijkt terug op zijn Elfsteden-zwemtocht....
De reconstructie van een welhaast bijbelse vertelling.
In zijn in 2009 verschenen autobiografie “Beter” beschreef Van der Weijden dat ‘strijden’ tegen kanker een vals beeld is. Er valt niks te strijden, je moet vooral geluk hebben dat de behandelingen aanslaan. In een beklemmende scène ligt Van der Weijden in een zaal vol kanker patiënten, hij is de enige die zal genezen. Sindsdien wordt hij gedreven door ‘overleversschuld’. Van der Weijden: ‘Ik kan rationeel beredeneren dat het flauwekul is, maar het is een diepe emotie. Dennis was een goede vriend van mij. Hij herstelde niet van leukemie, waardoor zijn tweede kind na zijn dood werd geboren.
Ook in de Volkskrant wordt Van der Weijden als een moderne Christus beschreven, de voormalige kanker patiënt verbindt miljoenen Nederlanders met zijn lijdensweg. Over zijn verschrompelde handen en voeten zegt Maarten van der Weijden: ‘Medisch gezien stelde het niks voor. En weet je dat we er bij de geboorte allemaal zo uitzien? Dit was mijn wedergeboorte, hier lag de Maarten van der Weijden die ik wil zijn... Dit was mooier dan mijn gouden medaille in Beijing. Zo mooi dat het ook mooi genoeg is geweest. Ik ben in 2008 als een bezetene bezig geweest met het halen van goud. Ik stopte, omdat ik geen slaaf meer wilde zijn van mijn prestatiedrang. Ik was net zo bezeten voor die Elfstedentocht. Maar het is niet gezond om zo bezeten te blijven.’”
Al met al hoop ik dat mensen die genezen zijn van een ziekte ook genezing zullen vinden voor hun schuldgevoelens.
4 opmerkingen:
Zo waardevol. Dank je wel!
Fijn om jou reactie te lezen, Aritha!
Komt me bekend voor schuldgevoel naar anderen om mijn genezing(en). Maar dat wil ik niet, maar in tegenstelling daarvan getuigen van Zijn liefde
Emma, bedankt voor je reactie. Schuldgevoelens zijn volgens mij heel lastig en daar heb je zelf de meeste hinder van. Heel mooi dat je deze gevoelens wilt ombuigen in getuigen van Gods liefde.
Een reactie posten